Pandemiak agerian utzi du osasuna funtsezkoa dela ongizate sozial eta ekonomikorako. Inbertsio horrek lehen mailako osasun-teknologiak identifikatzen ditu suspertzeko oinarrizko eremu estrategikotzat, eta honako hauek proposatzen ditu: Espainiako populazioaren osasuna hobetzeko helburuarekin zehaztasunezko osasun pertsonalizatuaren proiektu enblematikoa; Osasun Sistema Nazionalaren gaitasun estrategikoak indartzeko eta nazioartera zabaltzeko neurriak; “The Genome of Europe” herrialde anitzeko proiektuan parte hartzea, “1 Million Genomes” ekimenaren barruan; eta pandemiari eta zahartzeari lotutako gaitasunak indartzeko neurriak.
Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate Ministerioak eta Osasun Ministerioak ahaleginak bateratuko dituzte Osasun Sistema Nazionalerako interesgarriak diren teknologia berriak garatzeko eta ezartzeko, bereziki, inbertsio horren bidez eta Osasun Berrikuntzako Bulegoa abian jartzeari eta garatzeari buruzko 16. osagaiaren 15. neurriaren bidez.
Inbertsio horretan neurri hauek hartuko dira:
Zehaztasunezko osasun pertsonalizatuaren proiektu enblematikoa, Osasun Ministerioarekin lankidetzan.
Osasun Sistema Nazionalaren gaitasun estrategikoak indartzeko eta nazioartera zabaltzeko neurriak:
- Laguntzen deialdiak, besteak beste: Osasunaren arloko Ekintza Estrategikoaren (AES) urteko deialdia indartzea, OSNri lotutako ikerketa-zentroen gaitasun zientifikoak handitzeko; ekipamendu zientifiko-tekniko berezia finantzatzeko deialdiak eta zahartutako ekipamendu zientifiko-teknikoa berritzeko deialdi bereziak; lankidetza publiko-pribaturako deialdi berria, GMP/GLP ingurunea OSNko ikerketa-taldeetan sartzeko, eta ISCIII-Health bikaintasun-zigiluarekin lotutako laguntzak.
- OSNa nazioartera zabaltzeko neurriak: Europako Osasun Elkarte eta Azpiegituretan Espainia kokatzeko laguntzak, eta Europan medikuntza Pertsonalizatuaren arloan Espainia kokatzeko laguntzak. Orobat, aurreikusten da EU HEALTH programan Espainiak parte-hartzea sustatzeko eta Horizonte Europan parte-hartze hori indartzeko laguntza-zerbitzua ezartzea.
“The Genome of Europe (GoE)” herrialde anitzeko proiektuan parte hartzea. Europako proiektu honen helburua da “1 Million Genomes” ekimenari laguntzea, Europako herritarren 500.000 genoma-sekuentziako populazio-oinarriko Europako kohorte bat sortuz. Horretarako, kohorte nazionalen federazio bat sortzea proposatzen da. Espainiaren kasuan, gure populazioaren % 10 (50.000 biztanle) ordezkatzen duten datuen kohorte sekuentziatuko ekarpena estimatzen da. Ekimen hori bat dator Espainian garatzen ari zen IMPaCT programarekin. Osagaian jarduera hauek egingo dira:
- Xede anitzeko eta eskala handiko biztanleria-kohorte baten jarraipena egiteko azpiegitura banatua sortzeko deialdia.
- Xede anitzeko populazio-kohorte bat sortzea, aztertzea eta haren jarraipena egitea, eskala handian, informazio klinikoarekin, epidemiologikoarekin eta lagin biologikoekin, Espainiako biztanle guztiak ordezkatzeko. Horri esker, eredu prediktiboak eraiki, desberdintasunak identifikatu, funtsezko adierazleak monitorizatu eta osasun-politiken eragina ebaluatu ahal izango dira.
Pandemiari eta zahartzeari lotutako gaitasunak sendotzeko neurriak honako hauek dira:
- Epidemiologiako Zentro Nazionala eta Mikrobiologiako Zentro Nazionala indartzea.
- Euste biologikoko 4. mailako laborategia (NBS-4) instalatzea.
- Osasun eta Laneko Medikuntzako Eskola Nazionaletan osasun publikoan eta prebentzio medikuntzan prestatzeko azpiegiturak sendotzea.
- Klima aldaketari, hiriko osasunari eta ingurumenari eta toxikoak ez diren kimikariei buruzko ikerketa eta prestakuntza indartzea, klima-aldaketak eta biodibertsitatearen galerak eta ekosistemen degradazioak osasun publikoarentzat duten mehatxuari erantzuteko, arrisku-faktoreen prebentzioa eta populazio ahulen babesa nola hautematen dugun aldatuz.
- Diziplina arteko ikerketa-taldeak ezartzea, pandemiaren alderdi guztietan eta epe luzera izango dituen ondorioetan irtenbideak proposatu eta garatzeko, diziplina klinikoarekin eta industria-sektorearekin lankidetzan: prebentzioa, transmisioa, diagnostikoa, terapia, inpaktu soziala eta komunikazioa. Helburua da prestakuntza eta hedapen egokia ahalik eta azkarren emateko gai izatea, etorkizuneko pandemien eragina murrizteko gizarteak neurriak har ditzan.
- Zahartzeari dagokionez: gero eta zaharragoa den biztanlerian bizi-kalitatearen funtsezko hobekuntza lortzeko ikerketa-proiektuak, teknika molekular eta genetikoetako azken aurrerapenak garatu eta aplikatuta, oinarri neurologikoko arazoei aurre egiteko; arreta berezia jarriko zaio sistema immune, digestio-sistema eta sistema kardiobaskularrekin duen lotura integratzeari, eta alde batetik sendagaiak eta tratamenduak, eta bestetik bizimodu sozial eta kulturalki aktiboa bateratzen dituzten irtenbideak bilatzeari.
