Estratexia Nacional de Ciencia Aberta 2023-2027

A ciencia aberta (open science) implica unha evolución da forma de producir, financiar, comunicar e avaliar o coñecemento científico. Supón un importante cambio de paradigma nas actividades de investigación, de divulgación de resultados e de medición do rendemento investigador que afecta tanto as ciencias da vida, física, enxeñaría, matemáticas como ás ciencias sociais e ás humanidades. A ciencia aberta contribúe a aumentar a transparencia e fomentan a participación, a cooperación, a rendición de contas, a capacidade de reutilización do traballo investigador, o impacto e a reproducibilidad de resultados. Así mesmo, favorece a democratización e sustentabilidade dos sistemas de I+D+i e promove a diversificación de perfís nos grupos de investigación e a incorporación de actores non académicos en todo o ciclo do proceso investigador, desde o deseño do proxecto ata a súa avaliación.

A Estratexia Nacional de Ciencia Aberta (ENCA) para o período de 2023-2027 recolle todos os compromisos relativos á ciencia aberta adoptados por distintos axentes públicos do sistema, os incluídos na reforma da Lei da Ciencia, a Tecnoloxía e a Innovación, aprobada en setembro de 2022, Lei 17/2022; a Estratexia Española de Ciencia, Tecnoloxía e Innovación 2021-2023; e o Plan Estatal de Investigación Científica, Tecnolóxica e Innovación 2021-2022; ademais de facer un repaso do contexto internacional e nacional en materia de ciencia aberta.

OBXECTIVOS
  • Garantir a existencia de infraestruturas dixitais interoperables suficientemente robustas e ben articuladas como para absorber o impacto da implementación dunha política nacional de ciencia aberta e facilitar a súa integración no ecosistema internacional e a súa integración, cando cumpra, na European Open Science Cloud (EOSC).
  • Fomentar a adecuada xestión dos datos de investigación xerados polo sistema nacional de I+D+i a través dos principios FAIR (Findable, Accesible, Interoperable, Reusable) para aumentar a súa localización, accesibilidade, interoperabilidade e reusabilidad.
  • Implementar o acceso aberto e gratuíto por defecto ás publicacións e resultados científicos financiados de forma directa ou indirecta con fondos públicos, para toda a cidadanía.
  • Establecer novos mecanismos de avaliación da investigación e un sistema de incentivos e recoñecementos dirixidos a impulsar as prácticas de ciencia aberta, así como capacitar a todo o persoal (investigador, xestor, financiador, avaliador) para aliñar o seu desempeño profesional cos principios de ciencia aberta.
EIXOS

A Estratexia implementarase a través de medidas concretas que garantan a implicación efectiva, a sensibilización, a formación e a capacitación do persoal que haberá de ser artífice deste cambio cultural: persoal investigador, de apoio, de xestión e cidadanía. Estas medidas deberán estar adecuadamente coordinadas entre os axentes de financiamento, execución e avaliación da actividade investigadora e apoiadas polo marco legal vixente e a acción do Goberno de España no seu conxunto..

Os eixos estratéxicos sobre os que se estrutura a ENCA son os seguintes:

  • Infraestruturas dixitais para a ciencia aberta.
  • Xestión de datos de investigación seguindo os principios FAIR.
  • Acceso aberto a publicacións científicas.
  • Incentivos, recoñecementos e formación.
RESPONSABLE DEL TRATAMIENTO Ministerio de Ciencia, Innovación y Universidades. División de Atención al Ciudadano, Transparencia y Publicaciones. P.º de la Castellana, 162, 28046 Madrid
DELEGADO DE PROTECCIÓN DE DATOS dpd@ciencia.gob.es
FINALIDAD DEL TRATAMIENTO Registrar, gestionar y tramitar las consultas, quejas y sugerencias formuladas al Ministerio por la ciudadanía.
BASE JURÍDICA Artículo 6.1.c) del RGPD: el tratamiento es necesario para el cumplimiento de una obligación legal aplicable al responsable del tratamiento.
DERECHOS RECONOCIDOS Puede ejercitar sus derechos de acceso, rectificación, supresión y portabilidad de sus datos, y de limitación u oposición a su tratamiento, a través del Procedimiento de ejercicio derechos datos personales disponible en la sede electrónica del Ministerio. Si considera que no se han tratado sus datos personales de acuerdo con la normativa, puede dirigirse al Delegado de Protección de Datos o bien presentar una reclamación ante la Agencia Española de Protección de Datos (www.aepd.es).
INFORMACIÓN ADICIONAL Puede consultar información adicional en la Política de privacidad y protección de datos de la página web del Ministerio.