Plan Estratéxico de Tecnoloxía Enerxética (SET Plan)

O “European Strategic Energy Technology Plan” (SET Plan, nas súas siglas en inglés) é un instrumento crave para impulsar a transición cara a un sistema enerxético climáticamente neutro, mediante o desenvolvemento de tecnoloxías innovadoras, baixas en carbono e competitivas en custos.

Obxectivos

O SET Plan ten como obxectivo alcanzar os obxectivos enerxéticos e climáticos da UE e converter a Europa nun líder mundial en enerxía limpa e en tecnoloxías de eficiencia enerxética.

Estes obxectivos conséguense mediante:

• A axuda á coordinación das actividades nacionais de investigación e innovación (I+I) para desenvolver enerxías baixas en carbono, entre os Estados membros da UE e catro países asociados (Noruega, Islandia, Turquía e Suíza).
• A aliñación dos programas nacionais de I+I con a axenda enerxética e climática europea.

O SET Plan intensifica a cooperación entre gobernos, industria e centros de investigación para aproveitar o uso de plans de financiamento en I+ I para enerxía limpa. Cada vez é máis importante que os investimentos, tanto públicas como privadas canalícense cara ás tecnoloxías necesarias para a transición enerxética.

Áreas de acción

As actividades do Plan SET agrúpanse en dez acciones de I+I que abarcan toda a cadea de innovación, desde a investigación ata a incorporación ao mercado, e abordan tanto os marcos financeiros como regulatorios.

Os membros dos grupos de traballo inclúen representantes da industria, centros de investigación e organizacións non gobernamentais, así como autoridades nacionais e rexionais responsables da investigación, a innovación, a acción climática e a enerxía. O seu traballo consiste en identificar e definir os obxectivos estratéxicos e as actividades de I+I das distintas tecnoloxías, a través dos seus correspondentes plans de implementación (IP). Estes, representan o documento de referencia do SET Plan en cada campo e garanten a súa aliñación cos desenvolvementos industriais clave.

Implementación das accións

As 10 accións de I+I son implementadas por 14 grupos de traballo (IWG, nas súas siglas inglesas Implementation Working Groups), cada un dos cales se centra nunha tecnoloxía crave. España participa en todos eles e lidera, desde o Ministerio, o dedicado a enerxía solar de concentración.

As actividades de cada IWG benefícianse da ligazón e o apoio continuos doutras iniciativas de I+I da UE, como:

• as European Technology and Innovation Platforms (ETIP), nas que a industria, os centros de investigación e o mundo académico traballan conxuntamente na implementación das prioridades do SET Plan ao longo da cadea de innovación e desenvolven axendas estratéxicas de investigación;
• a European Energy Research Alliance (EERA), que representa á comunidade investigadora e busca catalizar a investigación enerxética europea en consonancia cos obxectivos definidos polo SET Plan;
• as diversas Accións de Coordinación e Apoio (CSA), financiadas no marco de Horizonte Europa, para apoiar aos IWG en actividades de comunicación, difusión e aprendizaxe mutua;
• as asociacións europeas cofinanciadas Clean Energy Transition Partnership (CETP) e Driving Urban Transition Partnership (DUT), instrumentos que permiten aos Estados membros apoiar o SET Plan cun maior financiamento para a investigación transnacional e o Programa Horizonte Europa.

Revisión do SET Plan

O 20 de outubro de 2023 publicouse a Comunicación daComisión ao Parlamento Europeo, o Consello, o Comité Económico e Social Europeo e o Comité das Rexións, sobre a Revisión do SET Plan.

Esta revisión do Plan Estratéxico de Tecnoloxía Enerxética enmárcase no novo contexto enerxético europeo que, por unha banda, require a súa adecuación aos obxectivos estratéxicos da transición enerxética marcados polo European Green Deal e do Plan REPowerEU. Por outra, persegue a necesidadeincidir na importancia do I+I no obxectivo de aumentar a resiliencia, a autonomía e a competitividade do sistema enerxético europeo e as súas cadeas de subministración a través do Green Deal Industrial Plan e as súas leis, a Critical Raw Materials Act e a Net-Zero Industry Act.

Por outra banda, as conferencias anuais do SET Plan ofrecen unha oportunidade para que os responsables da toma de decisións, as partes interesadas e os investigadores avalíen o progreso do SET Plan e os desenvolvementos máis recentes en enerxía, investigación e innovación.

A conferencia segue a presidencia rotatoria do Consello da UE e ten lugar no país correspondente. Estas conferencias duran 2 días e está prevista a participación de representantes da UE. Ademais, reflicten a situación actual da política enerxética e permiten a creación de redes entre os participantes.

En novembro de 2023, organizouse en España a 17ª Conferencia do SET Plan, baixo o patrocinio da Presidencia española do Consello da Unión Europea, en cooperación coas Direccións Xerais de Investigación e Innovación (I+I) e Enerxía (ENER) da Comisión Europea e o Centro Común de Investigación (CCI).